Εκκλησίες

Εξωκλήσι Αγίου Ιωάννη Λαμπαδιστή

Η αρχαία εκκλησία του Αγίου Ιωάννη Λαμπαδιστή
Για το εξωκλήσι του Αγίου Ιωάννη του Λαμπαδιστή δεν έχουμε ακριβείς πληροφορίες για το πότε κτίστηκε. Τοποθεσιακά βρίσκεται κτισμένο στο κέντρο του χωριού, λίγο πιο πάνω από την εκκλησία του Αρχαγγέλου Μιχαήλ. Είναι ρυθμού Βασιλικού.

Η κατασκευή του ξωκλησιού είναι ορθογωνίου τύπου και η στέγη είναι Κεραμιδόστεγη. Έχει χωρητικότητα πιστών, γύρω στα διακόσια άτομα.

Παλαιότερα η εκκλησία χρησιμοποιείτο από τους κατοίκους σαν τόπος λατρείας και παράλληλα σαν Δημοτικό Σχολείο. Μετά το 1948 που κτίστηκε το νέο Δημοτικό Σχολείο της κοινότητας, η εκκλησία εγκαταλείφθηκε και σιγά-σιγά ερημώθηκε. Κατά την περίοδο του Απελευθερωτικού Αγώνα του 1955-59, η εκκλησία χρησιμοποιήθηκε για λίγο σαν τόπος συγκέντρωσης της Ο.Χ.Ε.Ν. Το 1993-94 με τη συμβολή του Τμήματος Αρχαιοτήτων και της εκκλησίας του Αρχαγγέλου Μιχαήλ, η εκκλησία ανακαινίστηκε και πήρε την μορφή που έχει σήμερα.

Εξωτερικά είναι πετρόκτιστη. Το καμπαναριό είναι πρόσφατης μεταλλικής κατασκευής. Εσωτερικά δεν υπάρχουν αγιογραφίες. Το εικονοστάσι είναι ξυλόγλυπτο και κατασκευάστηκε το 1993. Ψαλτήρια, καθίσματα (σκάμνοι) είναι όλα καινούργιας κατασκευής. Η πολύ παλιά εικόνα του Αγίου Ιωάννη, κατασκευασμένη από το 1883, βρίσκεται σε ειδικό θρονί στο κέντρο του ναού.

Ο Άγιος Ιωάννης ο Λαμπαδιστής, καταγόταν από την Λαμπαδού της Σολιάς, (χωριό κοντά στη Γαλάτα). Στα 22 του χρόνια μαρτύρησε για τον χριστιανισμό. Απ’ εδώ πήρε και το όνομα Ιωάννης Λαμπαδιστής και λέγεται στην περιοχή ότι είναι ο θαυματουργός Άγιος για τις ημικρανίες. Το ξωκλήσι λειτουργεί 10 φορές τον χρόνο. Η μέρα της γιορτής του τιμάται στις 4 Οκτωβρίου με λιτάνευση της Άγιας εικόνας του.

Εξωκλήσι Αρχαγγέλου Μιχαήλ

Δυο χιλιόμετρα έξω από το χωριό, στην τοποθεσία «Αλωνάκια» σ’ ένα ερειπωμένο εξωκλήσι, βρέθηκε από τους κατοίκους του γειτονικού χωριού Κάτω Μύλος, η θαυματουργός εικόνα του Αρχαγγέλου Μιχαήλ. Η εικόνα μεταφέρθηκε στην εκκλησία του Αρχαγγέλου Μιχαήλ, στον Άγιο Ιωάννη, ύστερα από σφοδρές συζητήσεις μεταξύ των κατοίκων των δύο χωριών, σχετικά με το χώρο φύλαξης της εικόνας. Τελικά δικαιώθηκε η απαίτηση των κατοίκων του Αγίου Ιωάννη για την μεταφορά της εικόνας στην εκκλησία τους, αφού εκείνη την εποχή δεν υπήρχε εκκλησία στον Κάτω Μύλο.

Στον τόπο του ερειπωμένου εξωκλησιού όπου βρέθηκε η εικόνα, με πρωτοβουλία της εκκλησιαστικής επιτροπής του Ιερού Ναού του Αρχαγγέλου Μιχαήλ, κτίστηκε το 1988 νέο εξωκλήσι προς τιμήν και πάλι του Αρχαγγέλου Μιχαήλ. Μέρος των εξόδων της ανέγερσης του εξωκλησιού, κάλυψε γυναίκα από την κοινότητα η οποία βρίσκεται και ζει σήμερα στη Ν. Αφρική, η οποία αφού έκανε παράκληση στον Αρχάγγελο για το άρρωστο παιδί της, αυτός το αποθεράπευσε.

Αν και έχει κτιστεί το 1988 εντούτοις έχει κτιστεί με πέτρα. Είναι κεραμιδόστεγο δίκλητο, ορθογώνιου σχήματος. Εσωτερικά το εικονοστάσι είναι ξύλινο μοντέρνας κατασκευής, όπως και τα υπόλοιπα άλλα εξοπλιστικά μέσα του ναού. Λειτουργεί μια φορά το χρόνο, την Κυριακή του Θωμά. Η πολύ παλιά εικόνα του Αγίου, η οποία βρίσκεται στην μεγάλη εκκλησία του Μιχαήλ Αρχαγγέλου, μεταφέρεται την ημέρα εκείνη για την γιορτή και την λιτάνευσή της.

Εξωκλήσι της Παναγίας

Λίγο έξω από το χωριό σ’ ένα λοφίσκο απάνω, κτίζεται σήμερα το εξωκλησάκι της Παναγίας. Από πληροφορίες, φαίνεται πως στο ίδιο σημείο υπήρχε πολύ παλιά εκκλησία η οποία γκρεμίστηκε. Ένας μεγάλος όμως ευεργέτης από την κοινότητα, ανέλαβε εξ’ ολοκλήρου την ανοικοδόμηση του ξωκλησιού. Ο Κυριάκος Πιττάλης, ένας Αηγιαννίτης κύπριος μεγαλοεπιχειρηματίας, που σήμερα ζει στο Λονδίνο, έβαλε στόχο να πραγματοποιήσει το μεγάλο του τάμα. Η Παναγία της Κοιμήσεως λοιπόν, θα λειτουργεί κάθε 15 Αυγούστου.

Ξωκλήσι Αγίας Πολυξένης

Στην τοποθεσία «Λατσιήν», σ’ ένα θαυμάσιο φυσικό τοπίο κοντά στη πηγή του νερού, οικοδομείται εξωκλήσι αφιερωμένο στην Αγία Πολυξένη. Στην περιοχή αυτή, πιστεύεται ότι παλιότερα υπήρχε οικισμός. Κτήτορας του παρεκκλησιού είναι ο Κος Ανδρέας Χριστοφορίδης. Η μνήμη της Αγίας Πολυξένης εορτάζεται στις 23 Σεπτεμβρίου.